راهنمای جامع اندازه‌گیری دما: ترموکوپل، ترمیستور، پیرومتر، ترمومتر و RTD
روشهای کلی اندازه‌گیری دما
ابزارهای اندازه‌گیری دما در حوزه تجهیزات ابزار دقیق به دو گروه کلی تقسیم می‌شوند: ابزارهای تماسی و ابزارهای غیرتماسی.
در روش تماسی، حسگر دما مستقیماً با جسم یا سیال موردنظر در تماس است و دما را از طریق انتقال حرارت اندازه‌گیری می‌کند. این روش دقت بالایی دارد و برای کاربردهایی مانند اندازه‌گیری دمای مایعات، جامدات و گازها استفاده می‌شود. ابزارهایی مانند ترموکوپل‌ها، ترمیستورها و RTDها در این دسته قرار می‌گیرند.
روش غیرتماسی از تابش حرارتی اجسام برای اندازه‌گیری دما بهره می‌برد. این روش برای مواردی که تماس فیزیکی خطرناک و غیرممکن است، مانند اندازه‌گیری دمای کوره‌ها، تجهیزات در حال حرکت و سیستم‌های الکتریکی، بسیار مناسب هست. پیرومترها یکی از مهم‌ترین ابزارهای غیرتماسی هستند که در صنایع مختلف استفاده می‌شوند.
در صنایع مختلف، اندازه‌گیری دما به دلایل متعدد، اهمیت ویژه‌ای دارد. در فرآیندهای شیمیایی، دما بطور مستقیم بر کیفیت واکنش‌ها و محصولات نهایی تأثیر می‌گذارد. کنترل دقیق دما در این صنایع می‌تواند از وقوع خطرات جدی مانند انفجار یا ناپایداری محصولات جلوگیری کند.
در صنعت غذایی، حفظ دمای مناسب برای فرآیندهایی همچون پخت، نگهداری و حمل‌ونقل محصولات از اهمیت بالایی برخوردار است. در حوزه پزشکی و داروسازی نیز اندازه‌گیری دقیق دما بمنظور حفظ کیفیت و ایمنی تجهیزات و محصولات حساس ضروری است. همچنین، در صنایعی مانند نفت و گاز، عدم کنترل صحیح دما، منجر به خسارات جبران‌ناپذیر مالی و انسانی می‌شود.
انواع اندازه‌گیری دما به روش تماسی
روشهای تشخیص دما بصورت تماسی عبارتند از:
ترموکوپل
ترمیستور
RTD
پیرومتر
ترمومتر
ترموکوپل چیست؟
ترموکوپل یکی از پرکاربردترین ابزارهای اندازه‌گیری دما است که به خاطر سادگی طراحی و قابلیت استفاده در بازه‌های دمایی گسترده، محبوبیت زیادی در صنایع دارد. این ابزار بر اساس پدیده سیبک عمل می‌کند که در آن، دو فلز غیرهم‌جنس در نقطه‌ای به هم متصل می‌شوند و با تغییر دما، ولتاژی متناسب با اختلاف دما تولید می‌کنند.
